«استونر» داستان زندگی یک استاد دانشگاه امریکایی در فاصله بین دو جنگ جهانی است. زندگیای که از ورود به دانشگاه شروع میشود، همانجا ادامه مییابد و به نقطه پایان میرسد.
خدیجه زمانیان یزدی
زمان مطالعه: ۳ دقیقه
رمان «استونر»، نوشتهٔ جان ادوارد ویلیامز شرحی بر زندگی یک استاد ادبیات انگلیسی به نام استونر است که برای تحصیل در رشته کشاورزی به دانشگاه میسوری میرود اما متوجه میشود، عاشق ادبیات است، علیرغم میل خانوادهاش تغییر رشته میدهد و تا آخر عمر زندگیاش را وقف ادبیات میکند. او شغل استادی دانشگاه را برگزیند، با زنی اشتباهی ازدواج میکند و زندگی را در کمال سکون میگذراند.
استونر آدمی بسیار معمولی است و داستان درباره زندگی و علایق همین آدم معمولی است اما همین معمولی بودن از نقاط قوت داستان است چون درست همینجا همذاتپنداری عمیق مخاطب با شخصیت داستان شکل میگیرد و خودش را شبیه او میبیند. نویسنده زندگی شخصیتی را به تصویر کشیده که برای خواننده غریبه نیست؛ یا خود در جایی از زندگی همانند استونر زیسته است و یا استونرهایی را در میان انسانهای اطراف خویش میشناسد. اصول زندگی استونر بر اساس انتظارات مردم است. او با آنکه استعداد و علاقهاش را شناخته اما باز هم در زندگی شخصیاش خود را از هرگونه آزادی واقعی محروم میکند و مقلّد بیارادهٔ هنجارهای اجتماعی میشود.
استونر در مسیر زندگیاش تنها یک تصمیم با خواست و ارادهٔ قلبی خود میگیرد که رشتهٔ کشاورزی را رها کند و در رشتهٔ ادبیات انگلیسی ادامه تحصیل دهد .او در دیگر مراحل زندگی در برخورد با همسر، دختر و همکارانش تسلیم شرایط میشود و هنجارها را به امیال درونیاش ترجیح میدهد. استونر حتی چشم بر دختری که دلبسته اوست، میبندد و بدون ذرهای جدال برای رسیدن به خواستهاش معشوقهاش را طرد میکند و به زندگی عادی و بیروح خود باز میگردد. او در مسیر زندگی هر چه از آرزوها و شادیهای درونی دور میشود بیشتر به انزوایی خودخواسته فرو میرود و غرق در ادبیات میشود، رستگاری را در زندگی ادبی میبیند و تلاش میکند خلاءها و کاستی ها را با ادبیات؛ آنچه دوستش دارد، پر کند.
استونر نماینده انسانهایی است که در مسیر زندگی حرفهای موفقتر از زندگی شخصی هستند و توان مبارزه برای رسیدن به شرایط بهتر را ندارند. او در آخر عمر در حالی کتاب تالیفیاش را به آغوش میکشد در جنگ با سرطان پرچم تسلیم را بالا میبرد و میمیرد.
جان ویلیامز در اثرش به زیبایی مضامینی مانند انزوا، اشتیاق، شکست و پشتکار را حکایت میکند. چیزی که اثر او را به اثری درخشان کرده توان فوقالعاده نویسنده در برانگیختن حس همدلی، حتی تحسین و دوستداشتن آدمهای متوسط بازنده است.
«به ذهن استونر نرسیده بود که از بیرون چه طور به نظر میآید. برای لحظهای خود را آنطوری دید که باید به نظر آید و آنچه را ادیت گفته قسمتی از آن بود. خود را شخصیتی دید که در همنشینیها و صفحات داستانهای مبتذل حرفش به میان میآید، مرد بدبختی که به میانسالی رسیده زنش او را نمیفهمد . دنبال تجدید جوانیاش سراغ دختری میرود که سالها از او جوانتر است و به شکل عجیب و غریب و با لودگی سعی میکند جوانی باشد که دیگر نیست، دلقک ایستاده جلف و ابلهی که تمام دنیا از روی ناراحتی، ترحم و حقارت به او میخندد. تا آنجا که میتوانست به این شخصیت از نزدیک نگاه کرد اما هر چه بیشتر نگاه میکرد کمتر آن را آشنا میدید. این خود او نبود که تماشایش میکرد و ناگهان دانست که این شخصیت هیچکس نیست.» از متن کتاب
 (https://media.qudsonline.ir/d/2025/01/21/3/1411921.jpg?ts=1737448958000)
کشف شاهکار جان ویلیامز
رمان «استونر» اولین بار در سال 1965 منتشر شد. این اثر تا سال 2000 چندان دیده نشد اما پس از آن نویسندگان و منتقدانی چون جولین بارنز این شاهکار را کشف و دوباره آن را به دنیا معرفی کردند. با آنکه جان ویلیامز در اثرش به درونیات قهرمان داستانش پرداخته و او را برای مخاطب واکاوی کرده و این یکی از ویژگیهای رمان مدرن است اما سبک نویسندگیاش به رمانهای کلاسیک تنه زده و از ویژگیهای این نوع رمانها بیبهره نبوده است.
جان ویلیامز در نوشتن اثرش به مساله تنهایی انسان پرداخته که مختص تمام دوران و جوامع است . او همچنین در این رمان به توصیف و تصویر زندگی و زمانه جامعه اعم از آداب و رسوم، جنگ و مصیبتی که بر سر مردم میآید پرداخته و مخاطب را به فهم کلی درباره آن روزگار رسانده است که هر دوی این موارد از ویژگیهای مهم آثار کلاسیک هستند.
«استونر» با ترجمه مرجان محمدی با 304 صفحه و قیمت 299 هزار تومان توسط نشر آموت به بازار کتاب آمده است و در دسترس مخاطبی که به خواندن رمانهای شرححال و زندگینامهای علاقه دارد، قرار گرفته است.